“Je voelt het meteen als je binnenkomt!" Het is iets wat veel mensen zeggen over bio-ecologische woningen. De lucht voelt zuiver en gezond aan, het binnenklimaat is aangenaam, de temperatuur schommelt amper. Dit komt door het gebruik van een dampopen structuur en de natuurlijke materialen die de vochtbalans reguleren. Wij spraken met 3 bewoners van hedendaagse bio-ecologische woningen met een dampopen opbouw, om te kijken hoe zij hun woning ervaren en hoe hun woning opgebouwd werd.
De toegankelijke woning van Guido uit Lembeke
Guido en zijn vrouw bouwden een toegankelijke lage-energiewoning met ecologische materialen. “Wij genieten met volle teugen van onze bio-ecologische woning. De woning is helemaal gericht op de tuin, waardoor het lijkt alsof je de tuin in wandelt als je binnenkomt. Zo voelt het ook echt. De woning is een prefab houtskeletbouw met kalkhennepisolatie in de muren, papiervlokken in het dak en glasparels en kurk als vloerisolatie. Kalkpleister beschermt de buitenmuren en leempleister de binnenzijde. De luchtvochtigheid is aangenaam en de akoestiek in de woning is veel beter dan in onze woning vroeger. We ventileren minimaal om de lucht te verversen en afvalstoffen af te voeren. Drievoudig isolerend glas en externe screens houden de woning in de winter en zomer op een aangename temperatuur. Vooral in de periodes dat we niet thuis zijn, kan het best warm worden in huis. Gelukkig houdt het huis de warmte ook goed vast, dus er zijn geen grote schommelingen. Dat betekent dat we in de winter op de vloerverwarming kunnen rekenen om de woning comfortabel te houden. We verbruiken nu niet zo veel energie. We hebben zonnepanelen en dus hebben we veel elektriciteit over. Maar die gaan we binnenkort gebruiken voor onze elektrische auto. Je energie slim spreiden: het vergt wat oefening.”
Je kan een vochtregulerend en gezond binnenklimaat creëren door te kiezen voor een dampopen opbouw en gebruik van ecologische isolatiematerialen zoals kalkhennep."
Hoe krijg je een aangenaam binnenklimaat door je materiaalkeuze?
Peter van PUUR Bouwen, prefab houtbouwaannemer bio-ecologische woningen, geeft meer uitleg: “Je kan een vochtregulerend en gezond binnenklimaat creëren door te kiezen voor een dampopen opbouw en gebruik van ecologische isolatiematerialen zoals kalkhennep." Dankzij hun uitzonderlijke warmtecapaciteit en hoge massadichtheid slagen we in een trage inertie (faseverschuiving). De buitenmuren zijn luchtdicht, maar dampopen en kunnen vocht transporteren. Je werkt dus niet met dampdichte folies en gipspleister zoals bij traditionele bouw. Damp die ontstaat in je woning, wordt zo naar buiten afgevoerd tot er een evenwicht bereikt is. "Dit zorgt voor een stabiele vochthuishouding en een gezonde binnenlucht. Dat betekent niet dat er niet geventileerd moet worden. Dat moet steeds in een goed geïsoleerde woning.”
Piet bouwde een ecologisch vakantiehuis in Drongen
De vakantiewoning van Piet is door en door ecologisch en circulair. Hij koos ook voor een houtskeletbouw, geïsoleerd met kalkhennep en houtwol. Dit zorgt voor een fijne temperatuur en demping van geluid. “PUUR Bouwen kon ons overtuigen om voor deze methode te gaan door hun expertise om onze wensen concreet in te vullen. Bovendien past die natuurlijke manier van bouwen echt bij onze filosofie. We hebben dat zoveel mogelijk doorgetrokken door voor gerecupereerde en ecologische materialen te kiezen. Voor de vloerplaat werd geen beton gegoten, maar werden zeeschelpen gestort met kurkplaten bovenop.”
Er werden geen gipsplaten gebruikt maar wel fermacell, afgewerkt met natuurlijke leempleister. De bovenste laag leemfinish is natuurlijk en bewaart het ademend vermogen van de dampopen structuur in de vakantiewoning! “De gasten zijn razend enthousiast. De vakantiewoning voelt altijd aangenaam aan.” Piet koos daarnaast ook voor gerecupereerde materialen. De eikenhouten vloeren, de trap, binnendeuren en banken zijn gemaakt uit planken van oude treinwagons. Je kan hier en daar zelfs nog de gaten zien waar de bouten doorheen geboord zaten. De rest van het meubilair bestaat voor een groot deel uit items die een tweede leven kregen: de keukentafel, de stoelen, oude lampen. Ook voor de bouwmaterialen werd er soms beroep gedaan op recuperatie. Zo werden er stenen van de oude garage gebruikt voor de opbouw van de buitengevel. Die werden eerst gereinigd en daarna aangevuld met gelijkaardige tweedehands stenen. "Ook de blauwstenen dorpels werden gerecupereerd.”
Doordrongen Goed: een ecologische vakantiewoning
“Qua technieken zijn we eveneens de duurzame toer op gegaan. Op het dak liggen 12 zonnepanelen, voldoende voor het opwekken van 3000 kWh per jaar. Het verbruik voor de vakantiewoning is véél lager dan 10 kWh per dag. We streven ernaar om het verbruik lager te houden dan 5 kWh/dag. De balans van de opgewekte versus verbruikte energie is dus altijd positief. De woning koelt tijdens een winternacht minimaal af. Ook de dakstructuur is opgebouwd met kalkhennep en houtwolisolatie voor een maximale vochtregulering van de slaapkamers. We gebruiken geen ventilatie, hoewel we de leidingen wel klaar hebben gelegd. We merken dat het nu niet echt nodig is. De leempleister met de kalkhennep lijken al een groot deel van het werk te doen!”
Meer weten over het vakantiehuis in Drongen? Klik hier!
De luchtvochtigheid is aangenaam en de akoestiek in de woning is veel beter dan in onze woning vroeger."
De circulaire renovatie van Veerle en Jan
Veerle en Jan kochten een uitgeleefd huis uit 1942. De enige mogelijkheid? Een grondige renovatie. Ze kozen resoluut voor een gezond, duurzaam en bio-ecologisch ontwerp. Ze hebben de stevige basisstructuur van de kelder behouden en rond enkele binnenmuren hebben ze een nieuwe woning heropgebouwd.
Lees hier het hele interview met Veerle en Jan over hun woning.
“We wilden niet inboeten op ecologische materialen en het duurzame karakter van onze droomwoning. We gebruikten geocell, cellulose en kalkhennep, en onze woning is binnen bepleisterd met natuurlijk leempleister van BC Materials van Brusselse werven. Een warm materiaal van korte keten. Maar aangezien de rest van de open leefruimte uit ‘koudere elementen’ bestaat (zoals een gepolierde betonnen vloer, grote glaspartijen, metalen keukenblad,...) bestond de vrees voor slechte akoestiek. Daarom hebben we eveneens het plafond laten bepleisteren. Maar nog zelfs voor we gordijnen hebben opgehangen was de akoestiek perfect.”
De circulaire woning van Veerle en Jan in opbouw
“Niet alleen de akoestiek maar ook het binnenklimaat is erg aangenaam. We hebben gekozen voor een geothermische warmtepomp, en door de vloerverwarming- en koeling blijft het in alle seizoenen goed toeven. Toch is het energieverbruik niet hoog omdat we efficiënt verwarmen en koelen. We hebben veel zonnepanelen gelegd, en letten er ook op dat onze apparaten in huis maximaal overdag tijdens de zonuren draaien. De ventilatie staat meestal aan op de laagste stand. Nog nooit was er de behoefte om dit op een hoge stand te zetten. "De ventilatie is stil en horen we niet draaien in de slaapkamers, gelukkig!"