De verschillende opbouwlagen van een woning gaan niet allemaal even lang mee. Een architect kan daarop anticiperen door in onafhankelijke lagen te bouwen om ze nadien te kunnen scheiden. En makkelijk scheiden, dat doe je door omkeerbare verbindingen te voorzien. Vergeet cement, moeren, nagels en lijm en kitten, denk aan kliksystemen en herbruikbare connectoren. Zo bouw je toekomstgericht en aanpasbaar, en maak je demontage en hergebruik makkelijker.
Lagen scheiden
Niet alle lagen in een woning hebben even snel onderhoud of vervanging nodig. Daarom is het nuttig om ze fysiek van elkaar te scheiden. Zo pas je de indeling van jouw woning aan zonder dat je daarvoor de structuur van het gebouw moet aanpassen. Ook bij een renovatie kan het interessant zijn de nieuwe toevoegingen los te koppelen van de bestaande delen. Uitbreiden en aanpassen wordt zo veel gemakkelijker.
Waarom verschillende lagen scheiden bij je bouwproject?
- Door verschillende lagen zoals de draagstructuur, technieken en afwerking van elkaar te scheiden, kan je je woning makkelijker aanpassen aan veranderende noden. Ook hoef je niet alle lagen te vervangen als er één versleten is.
- Door een nieuwe ingreep los te koppelen van de bestaande woning bij een renovatie, tast je de aanwezige materialen niet aan. Dat is zeker handig als je met waardevolle materialen of zelfs erfgoed te maken hebt.
Tips om lagen te scheiden
- Tip 1 - Bepaal welke delen of lagen van jouw woning sneller zullen veranderen dan anderen. Op basis daarvan leg je vast welke lagen van elkaar losgekoppeld moeten kunnen worden. Je kan daarbij het principe van drager en inbouw volgen: een drager gaat over lange termijn (vaste elementen, dragende constructie) en korte termijn inbouw (variabele elementen, binnenwanden, keuken..)
- Tip 2 - Het ontdubbelen van lagen kan handig zijn in bepaalde gevallen, zeker bij renovaties van waardevol erfgoed. Denk bijvoorbeeld aan een box-in-box. Maar vergeet niet dat je daardoor ook extra materiaal gebruikt. Maak dus altijd de afweging.
Lagen scheiden in de praktijk - Cohousing Woestgoed
Woestgoed is een cohousingproject in de Gentse deelgemeente Wondelgem met 5 woningen, 3 appartementen en een gemeenschappelijk paviljoen. De woningen werden opgebouwd in houtskelet, het paviljoen en de appartementen in betonskelet met houtskelet schil rondom. Er zijn enkel dragende binnenwanden ter hoogte van de trap- en liftkokers, verder zijn alle grondplannen volledig vrij in te vullen.
De volledige opbouw van de gebouwen volgt het principe van de layers of change (Stewart Brand). Structuur, schil, technieken en binnenwanden zijn telkens afzonderlijke elementen die los van elkaar kunnen vervangen worden naargelang ze hun levensduur bereikt hebben of naargelang de noden van de bewoners veranderen. Al deze elementen worden met uitsluitend mechanische bevestigingsmethodes aangebracht en bestaan uit bio-ecologische materialen. Zo wordt zowel met de biologische als met de technische kringloop van het circulair bouwen rekening gehouden.
Toekomstgericht bouwen en verbouwen: het is makkelijker dan je denkt met onze gids, opgesteld in samenwerking met VIBE en VUB. Ontdek 15 circulaire oplossingen die je zelf kan toepassen op je bouw- of verbouwproject. De strategieën zijn verdeeld over vijf thema's, concrete tips en ervaringen van professionals en zelfbouwers.
