De Vlaamse regering wil dat de inname van open ruimte daalt. In het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen staat het voornemen om het bebouwen van open ruimte te doen dalen: van 6 ha per dag naar 3 ha per dag tegen 2025 om naar nul ha te gaan in 2040. Dit door in te zetten op bouwen in stads- en dorpskernen, woningen op te delen en leegstand een nieuwe functie te geven. Een mooie ambitie, maar de realiteit is anders. Uit cijfers van het Kadaster blijkt dat het bebouwen van ruimte in 2017 toegenomen is tot meer dan 7 ha per dag.
Tijd voor actie
De regering slaagde er deze legislatuur enkel in om de strategische visie van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) goed te keuren. Die strategische visie staat vol goede voornemens over ons toekomstig ruimtegebruik, zoals inzetten op kernversterking en minder open ruimte volbouwen. De regering slaagde er echter niet in om de bijhorende actieplannen – de zogenaamde beleidskaders – goed te keuren. Die actieplannen bevatten de concrete maatregelen die echt nodig zijn om de ruimtelijke wanorde bij te sturen: een strenger vergunningenbeleid, het schrappen van slecht gelegen bouwgronden, soepelere procedures voor kernversterking, een betere bescherming van landbouwgronden,…
Door enkel de strategische visie van het plan goed te keuren, zonder de noodzakelijke maatregelen om het beleid bij te sturen, komen we in een heel dubbelzinnige situatie terecht. Er verandert niets aan het vergunningenbeleid, waardoor het even makkelijk blijft om een bouw- of verkavelingsvergunning te bekomen om slecht gelegen gronden te bebouwen. Het resultaat? De afgelopen periode steeg de ruimte-inname van 6 naar 7 ha per dag. In plaats van te dalen.
We voelen het allemaal
De kilometers lange lintbebouwing, de vele verspreide verkavelingen en de ontelbare zonevreemde woningen en bedrijven in landbouwgebied zorgen voor veel milieuproblemen. Eén op de vier planten- en diersoorten dreigt door de versnippering van open ruimte uit Vlaanderen te verdwijnen.
Eén op de vier planten- en diersoorten dreigt door de versnippering van open ruimte uit Vlaanderen te verdwijnen
De vele verharding veroorzaakt ook problemen met waterbeheer: als het te hard regent lopen wijken onder water. En als het te lang niet regent, raken grondwatervoorraden uitgeput en verdorren onze gazons. De files worden almaar langer, het sluipverkeer neemt hand over hand toe, openbaar vervoer is niet rendabel omdat we zo verspreid wonen. De verrommeling van de ruimte maakt ons volledig afhankelijk van de auto om op het werk te geraken of kinderen naar school te brengen. De luchtvervuiling en klimaatimpact van dat steeds groeiende autoverkeer krijgen we niet onder controle.
Doorschuiven naar volgende regering
Hoog tijd dus om het roer om te gooien. Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege stelde in het Parlement dat ze eerst wil dat de nieuwe planschaderegeling van kracht wordt. Daardoor krijgen eigenaars de volledige marktwaarde uitbetaald als een bouwperceel niet meer bebouwd mag worden. Ook wil de minister dat er gesleuteld wordt aan de financiering van gemeentebesturen, die nu veel inkomsten halen uit de onroerende voorheffing. Dat is volgens de minister een opdracht voor de volgende regering.
Via de planschaderegeling krijgen eigenaars de volledige marktwaarde uitbetaald als een bouwperceel niet meer bebouwd mag worden
Het ziet er dus niet naar uit dat deze regering er nog in zal slagen om de actieplannen goed te keuren om het Beleidsplan Ruimte ook echt uit te voeren. Hopelijk staan deze actieplannen wel hoog op de agenda bij de onderhandelingen voor een volgend regeerakkoord.
Dit arikel verscheen oorspronkelijk via Bond Beter Leefmilieu vzw. Bron: Betonstop dreigt betonstrop te worden.
