Frank Vanbrabant, CEO van Fluvius, houdt een vurig pleidooi voor verduurzaming en de digitale meter. De meter is volgens hem onmisbaar als we willen afscheid nemen van fossiele brandstoffen en overschakelen op hernieuwbare energie. Hij zal er bovendien voor zorgen dat je kan besparen op je factuur. Want je krijgt een beter zicht op wat je verbruikt. Je kan toestellen automatisch aanschakelen wanneer er zonne- en windenergie geproduceerd wordt. Maar de digitale meter houdt ook de maatschappelijke kost voor het elektriciteitsnet onder controle.
Welke bijdrage wil jouw bedrijf leveren aan de maatschappij?
“Onze corebusiness is nutsvoorzieningen leveren, dat willen we op een kwalitatieve manier doen, aan de laagste maatschappelijke kost. Nutsvoorzieningen, zoals elektriciteits- en aardgasleidingen, zijn een beetje de stille kracht en onzichtbare motor van de maatschappij. Niemand merkt ze op, maar op elke moment moeten ze wel werken.”
“Daarnaast zetten wij onze schouders onder de ambitie van Europa, en van Vlaanderen, richting klimaatneutraliteit in 2050. Daarvoor is de energietransitie zeer belangrijk en dat stelt Fluvius voor heel wat uitdagingen. De maatschappij zal fossiele brandstoffen bannen, dus elektriciteit zal meer en meer de energiedrager van de toekomst zijn. Daardoor zal ons net meer elektriciteit moeten leveren en die gaat meer en meer lokaal geproduceerd worden. Beide aspecten, hoger verbruik en lokale productie, gaan de Vlaamse elektriciteitsnetten zwaarder belasten. Wij moeten ervoor zorgen dat die netten klaar zijn om dat aan te kunnen.”
Hoe maken jullie de elektriciteitsnetten klaar voor de energietransitie?
“We zouden alleen maar netten kunnen bijleggen maar dat zal veel kosten en zal het tarief verhogen. Daarom willen we zo weinig mogelijk nieuwe netten aanleggen en enkel waar nodig versterken. Alle netten hebben een reserve, waardoor we toch wel mogelijkheden hebben. Als klanten hun gedrag aanpassen, kunnen we met beperkte extra investeringen de toekomst aan. De digitale meter staat vandaag in een slecht daglicht maar is daarvoor cruciaal. Voor ons als netbeheerder gaat die op elk moment alle data geven over productie en afname op het net. Dankzij die informatie zien wij op voorhand waar we mogelijk een overbelasting krijgen en kunnen we ingrijpen. Zo vermijden we dat we onnodig kabels bijleggen, en dat is in ieders voordeel. Als we bepaalde investeringen kunnen vermijden, vertaalt zich dat één op één in het tarief van de eindgebruiker.”
Als we weten wanneer er energie geproduceerd en afgenomen wordt; kunnen we een overbelasting vermijden
“De meter levert niet alleen data, hij maakt het ook mogelijk om applicaties op aan te sluiten die toestellen aanschakelen op momenten dat er veel energie voorradig is en die dus ook goedkoop is. De eenvoudige applicaties die dat voor je regelen vind je op de website: maakjemeterslim.be. Ik leg even uit hoe het werkt met de elektrische wagen als voorbeeld. Als iedereen thuiskomt om zes uur en onmiddellijk zijn voertuig wil opladen, dan raakt het net overbelast. Maar wanneer moet die auto opgeladen zijn? In de meeste gevallen de volgende dag 's morgens of misschien zelfs pas 's middags. Dat wil niet zeggen dat de eigenaars 's nachts om twee uur moeten opstaan om de stekker in te steken. De digitale meter en een applicatie regelen alles.”
“Als alle klanten zeggen “foert, ik doe wat ik wil”, dan moeten we wel massaal investeren. Dat zal iedereen voelen in z'n factuur. Ik denk dat we dat met zijn allen wel willen vermijden.”
Waarom is de digitale meter belangrijk voor de particulier?
“Een klant zal straks een actieve klant worden. Nu besef je pas dat je energie verbruikt wanneer je je factuur in de bus krijgt. Je staat er niet bij stil wanneer je je licht aanknipt of een toestel aanzet. De digitale meter met applicatie zal veel beter zichtbaar kunnen maken wanneer en hoeveel je verbruikt. Met dat inzicht kan je besparen, want de tarieven gaan van uur tot uur en dag tot dag variëren. Je hebt er alle belang bij dat je wasmachine draait als de prijzen het laagste zijn, als er met andere woorden veel zonne- en windenergie is. De digitale meter gaat een hulpmiddel zijn om dat automatisch voor jou te doen."
Dankzij de digitale meter, in combinatie met applicaties, kan je toestellen laten aanschakelen wanneer energie goedkoop is
"Voor mensen met zonnepanelen gaat de meter helpen om te verbruiken op het moment dat je zelf energie produceert, en zo bespaar je ook. Slimme applicaties zorgen ervoor dat je toestellen pas aanspringen op de moment dat je energie produceert. De klant van de toekomst heeft een elektrisch voertuig, zonnepanelen en misschien nog een warmtepomp en een batterij. De digitale meter biedt de mogelijkheid die allemaal optimaal op elkaar afstemmen. Kortom: er komt een heel nieuwe wereld op ons af.”
Geldt dit niet vooral voor de kapitaalkrachtige klant, de mensen die een elektrische wagen, zonnepanelen en een warmtepomp hebben?
“Vandaag is het vooral de kapitaalkrachtige klant die investeert in toepassingen die het net zwaar belasten, maar binnen vijftien jaar zijn dat de gewone klanten. In de toekomst gaat iedereen zonnepanelen en een elektrisch voertuig hebben. Als je vandaag bouwt moet je zonnepanelen leggen. Als je binnen een jaar of vijf een auto koopt, zal dat waarschijnlijk een elektrische zijn. Een voertuig heeft een levenscyclus van tien tot maximaal vijftien jaar. In die periode gaat ons hele wagenpark vergroenen.”
“Mensen moeten weten dat de toekomst anders en beter zal zijn en waarom dat belangrijk is. Daarom moet goede communicatie over de energietransitie een prioriteit zijn in Vlaanderen.”
Europa richt energiegemeenschappen op om zijn burgers mee energie te laten produceren en opslaan. Hoe kijk je naar die evolutie? Hoe kan een netbeheerder er mee voor zorgen dat de burger kan profiteren van de energietransitie?
“Wij moedigen die evolutie aan. Een energiegemeenschap heeft meerdere voordelen, maar alles moet natuurlijk op de juiste manier gebeuren. Als je lokale productie gaat delen onder een gemeenschap, dan moet je de ambitie hebben om de lokale productie en het verbruik te optimaliseren. Dat is een voordeel zowel voor de mensen in de gemeenschap als voor het netbeheer. Want zo vermijden we dat we elektriciteitsnetten moeten versterken. Als de energiegemeenschap enkel netkosten wil ontwijken, dan wentelt ze de kosten af op alle andere klanten. Dat kan niet.”
“Energiegemeenschappen kunnen zeer positief zijn, maar moeten stap voor stap opgezet worden en passen in de totale marktwerking. In een energiemarkt is evenwicht erg belangrijk. Leveranciers moeten de hoeveelheid energie die ze kopen op voorhand vastleggen en het kost hen veel geld als ze te veel of te weinig inkopen. Als netbeheerder zijn we ook databeheerder: we moeten weten wat waar gebeurt en de energiegemeenschappen en de traditionele klanten op elkaar afstemmen. Dat is allemaal mogelijk. Maar die digitale meter, en bijhorende applicaties, is wel een hefboom om al die toekomstplannen te kunnen realiseren.”
Fluvius en Bond Beter Leefmilieu slaan al jaren de handen in elkaar. Waarom heb je gekozen voor dit partnerschap?
“Fluvius heeft heel wat gemeen met Bond Beter Leefmilieu. De energietransitie is voor ons beide een belangrijk speerpunt. Ons partnership is ontstaan vanuit onze rol als netbeheerder om te informeren over rationeel energieverbruik, daarom organiseren wij samen informatiesessies. We brengen ook allebei partijen samen om expertise te delen en zo een meerwaarde te creëren voor Vlaanderen.”
Welk advies heb je voor andere bedrijven die willen kiezen voor duurzaam ondernemen?
“Ik vind het heel mooi als een onderneming duurzaam is vanuit de kernactiviteit. Je kan duurzaam proberen te zijn door meer bomen te planten of door geen plastieken bekers te gebruiken in de kantine, maar dat is in de marge. Als je duurzaam kan zijn vanuit je kernactiviteit, hoe moeilijk dat soms ook is, vind ik dat knap. Kan je jouw product duurzaam produceren? Kan de consument het duurzaam gebruiken? Daarmee maak je als bedrijf echt het verschil."
