In Geraardsbergen vormden Erik en Susan een jaren ‘60 bungalow om tot een hedendaagse eengezinswoning. De gevel van isolerende kalkhennepbeton heeft een unieke uitstraling en verwijst naar de leemrijke aardlagen van de omgeving. Alle aspecten van het ontwerp zorgen er voor dat de bewoners optimaal kunnen genieten van de unieke omgeving.
Twee in één gevelbekleding
De eerste beslissing die de impact op milieu en omgeving vermindert, is het kiezen voor verbouwing in plaats van nieuwbouw. De woning was al meer dan 50 jaar in de familie, en zo kreeg het een nieuw leven. Daarna besteedde het koppel maximaal aandacht aan isolatie en luchtdichting. Om de kosten te drukken en omdat het unieke uitzicht zo goed bij de omgeving past, kreeg de gevel een jas van kalkhennepbeton. Deze techniek laat toe - door menging van kalk, water en hennepvezels (restproduct)- een duurzame, isolerende gevel te krijgen, zonder dat er daarna nog een afwerkingslaag nodig is. Twee voor de prijs van één! Het resultaat is een gevel opgebouwd uit fijne lagen en verwijst naar de leemrijke gronden in de omgeving.
Het dak werd geïsoleerd met papiervlokken (30cm). Het kelderplafond werd bekleed met geperste houtvezelplaten. Intelligente dampremmen voor dak en een combinatie van kalk- en leempleister voor de wanden zorgen voor de luchtdichting. Leempleister is bovendien ook heel handig om het vocht in huis te bufferen.
De woning voor de renovatie
Zelfvoorzienend
De woning is zelfvoorzienend in de energie, water – en warmtebehoefte. Een finoven en wandverwarming voorzien de woning van warmte. Toiletspoeling én sanitair water, dus ook voor koken en wassen, maken gebruik van regenwater uit een grote put. Zuidgerichte pv-panelen wekken elektriciteit op. Een ventilatiesysteem D voorziet de woning van gezonde lucht.
Duurzame materialen
Het koppel koos voor ecologische, nagroeibare en gerecycleerde materialen voor de afwerking: een bamboeparket siert de woonvertrekken. Het hout draagt het FSC label, een teken dat het uit duurzaam beheerd bos komt. Voor de afwerking van badkamer werd de oude zolderroostering gerecupereerd.
Verweven met natuur
De renovatie verweeft de woning met de omliggende natuur. Enerzijds is de bungalow gelegen op de top van een heuvel en heeft deze langs de achtergevel een prachtig zicht op het heuvellandschap van de Vlaamse Ardennen. De linkerzijgevel kijkt dan weer uit op een moestuin.
De organisatie van de ruimtes haakt in op deze zichten. Woon- en eetkamer werden ingepland aan de linkerkant, met maximaal zicht op de leeftuin. Op de zuidzijde kijken keuken en bureau op eens steeds variërend natuurlandschap. Bestaande raamopeningen werden naar onderen vergroot om het zicht op en het contact met de natuur zoveel mogelijk te vergroten.
De voorgevel ligt aan een drukke weg. Een aantal magnolia’s staan op de oprit, maar om de woning af te schermen van de drukke weg omarmt een tuinmuur uit kalkhennepbeton de magnolia’s. Hierdoor ontstaat een rustig binnenerfje.
De badkamer en het toilet zitten centraal in de woning. Ze vangen licht door twee noordengerichte dakvlakvensters. Rond deze centrale badkamer bevinden zich de slaapkamers. Door enkele ingrepen werd de natuur nog meer in de woning getrokken. In de keuken ondersteunt een ‘boom’, gemaakt uit een stam van een oude zeilmast en een stalen kruin de dakstructuur. Dit element verwijst naar de bomen op het perceel.
De woning ademt mee met de seizoenen. In de zomer kunnen de ramen open voor natuurlijke ventilatie. De zonnewarmte blijft buiten door een dik pakket isolatie uit cellulosevlokken in het dak en een isolerende jas uit kalkhennepbeton. In de winter keert dit om en wordt de warmte binnen gehouden.
Oog op de toekomst
Alle ruimtes bevinden zich op één bouwlaag. Kinderen hoeven geen trappen te doen en de woning is integraal toegankelijk bij het ouder worden.
De renovatie van deze jaren ’60 bungalow binnen het bouwbudget vormde een uitdaging. De woning was slecht geïsoleerd en niet compact. De ver doorgedreven isolatie en luchtdichting betekende een initiële investering, anderzijds worden deze kosten snel terugverdiend gezien de woning zelfvoorzienend is. Verder werd er zoveel als mogelijk gekozen voor lowtech oplossingen.
Het bouwbudget werd verder gedrukt door werken zelf uit te voeren (houten binnenafwerking technisch blok, weghalen oude stookolietank, afbraak) of door de aannemers te helpen bij hun werken. Vele van de kalkhennepbeton wanden werden uitgevoerd in participatieprojecten onder de vorm van workshops, waardoor geïnteresseerden vrijwillig meehielpen aan het bouwproces.
Door verder te werken op de bestaande gebouwstructuren bleven structurele investeringen beperkt. Bouwbudgetten konden gemakkelijk worden opgevolgd door heldere vorderingsstaten van de aannemers en wekelijkse werfopvolging van de architect.
Architect: Martens Van Caimere Architecten
Meer details kennen over deze verbouwing? Bekijk hier de fiche van de woning!
Deze renovatie werd juni 2016 door de jury van Ecobouwers.be verkozen tot "Ecobouwers Renovatie van het Jaar - prijs van de Jury". Proficiat aan Erik en Susan met hun mooie verbouwing!
