Jozefien woont met haar man en twee kinderen in een rijhuis in Schaarbeek. Nu een energiezuinige, goed geïsoleerde woning met veel ruimte en authentieke details, maar voor de verbouwing een pand met EPC-label G. Het huis kreeg een grondige energetische renovatie en Jozefien koos voor een lucht-waterwarmtepomp. Een hele opgave, aangezien vloerverwarming niet overal mogelijk was.
Hoe ben je in dit mooie rijhuis terechtgekomen?
Jozefien: “Ik ben afkomstig van het Vlaamse platteland, en steden hebben me altijd meer geboeid dan de boerenbuiten. Voor mijn eerste baan ben ik in Brussel beland, en ik ben nooit meer weggegaan. Ik vind de stad heel aangenaam om in te wonen. Hiervoor woonden we 8 jaar in een appartement van 70 m2 om de hoek. Toen ons tweede kindje eraan kwam, werd dat wat te klein.”
“Dit huis ligt eigenlijk tussen ons oude huis en de crèche. We kwamen er dus eigenlijk elke dag langs, en op een dag stond het te koop. Het was een erg oud huis, uit 1932, maar wel met een goede structuur. Daar hebben we niets aan moeten veranderen. Het huis heeft een brede gevel, niet zoals de meeste Brusselse huisjes waar alles erg smal aanvoelt. Alleen de achterbouw waar de keuken stond, hebben we anders ingedeeld. Het huis was wel enorm slecht geïsoleerd. Met een EPC-label G was het ook echt niet bewoonbaar zonder renovatie. We hebben uiteindelijk twee jaar verbouwd.”
En je hebt dan ook gekozen voor een warmtepomp?
Jozefien: “Klopt, wij wilden dat echt heel graag, om volledig van het gas af te geraken. Er wordt nogal eens gezegd dat je je huis volledig moet voorzien van vloerverwarming om je warmtepomp te kunnen gebruiken. Onze zorg was dus vooral het feit dat we veel van de oude vloeren wilden recupereren, en geen vloerverwarming konden plaatsen onder die originele vloeren in de living en alle slaapkamers. In de keuken en badkamer hebben we wel gekozen voor vloerverwarming. In de andere kamers met de oude vloeren is de warmtepomp aangesloten op ventilo-convectoren. Dat is een speciaal soort radiator met een ingebouwde ventilator, die zowel warmte als koude in je kamer kunnen blazen. We dachten eerst nog aan klassieke, overgedimensioneerde radiatoren maar die zouden veel te veel plaats in beslag nemen. Ventilo-convectoren in combinatie met vloerverwarming is tot nu toe een prima oplossing.”
Was het makkelijk om een installateur te vinden?
Jozefien: “Nee, het was eigenlijk niet zo makkelijk om een installateur te vinden in de Brusselse context. Ten eerste hebben we geen nieuwbouw, en hebben we veel materialen gerecupereerd. Het is dus geen ‘makkelijk project’. Daarnaast is Brussel ook geen evidente stad wegens de lage-emissiezones voor camionetten en het mobiliteitsplan schrikt ook veel installateurs af. Uiteindelijk hebben we samengewerkt met een consultancybureau die een installateur hebben aangeraden. Dat is ook de enige installateur geweest die we gecontacteerd hebben. De plaatsing van de lucht-waterwarmptepomp zelf ging erg vlot.”
Waarom hebben jullie voor een lucht-waterwarmtepomp gekozen?
Jozefien: “Het ging niet anders. In een stedelijke context is een geothermische warmtepomp zelden een optie. Met de boring moeten er gigantische machines en kranen komen, en dat kan zelden bij een rijhuis. Je moet echt al een grote oprit hebben of een tuin die goed bereikbaar is. Voor ons was dat geen optie.”
Hoe ziet het financiële plaatje eruit?
Jozefien: “Wij hebben €8000 betaald voor de warmtepomp, exclusief plaatsing van de convectoren en de vloerverwarming. Toen we de warmtepomp bestelden, was de terugverdientijd nog niet zo gunstig. Ik hoop dat het nu, met de veranderende geopolitieke context, wel de goede weg op zal gaan voor groene warmte.”
“Tot nu toe is de keuze voor een warmtepomp in Brussel zeker niet de meest voordehandliggende geweest. Architecten en aannemers stellen het nauwelijks zelf voor en presenteren cv-ketels nog steeds als de beste keuze. Een warmtepomp is in hun ogen te duur en te moeilijk.”
“Ook de premies aanvragen was een hele klus. Toen wij aan het verbouwen waren, was er nog geen renovatiepremie voor een warmtepomp, enkel een energiepremie. Dat is ondertussen wel veranderd. Maar niet zo lang geleden kon je voor gas en biomassa zowel een energiepremie als een renovatiepremie krijgen en voor een warmtepomp enkel een energiepremie. Absurd eigenlijk. Ook kreeg de combinatie verwarmen/koelen nog geen steun. Enkel voor verwarming kon je subsidies krijgen, voor koelen niet. Nu weten we dat het premiesysteem veranderd is, en dat er one-stop-shops bestaan voor subsidies en advies. Dat zou ik wel aanraden, want het zelf doen heeft heel lang geduurd. We hebben onze subsidieaanvraag zo’n vier keer moeten indienen.”
“Op korte tijd is de context voor warmtepompen dus drastisch aan het verbeteren: zowel het beleid als installateurs maken duidelijk de omslag naar groene energie. Als voorlopers hebben wij het nodige leergeld moeten betalen. Maar dat maakt ons nog meer trots op onze keuze.”
Jullie zijn pas net in het huis komen wonen. Is het ook echt klaar voor jullie?
Jozefien: “We hebben natuurlijk al grondig geïsoleerd en vernieuwd, maar we zouden ook graag een groendak aanleggen en zonnepanelen leggen. Nochtans is dat bij ons niet zo evident want we hebben bijna de hele dag schaduw op het dak van naburige gebouwen die veel hoger zijn. Daar moeten we dus nog een oplossing voor bedenken.
Ook het gebruik van de warmtepomp zouden we in de toekomst nog willen optimaliseren, met een app die slim stuurt op basis van de capaciteit en het net. Onze installateur komt binnenkort langs om dit te bekijken. Binnen hebben sommige muren nog een likje verf nodig en we hebben nog wat extra meubels nodig doordat ons vorige appartement zo klein was. Maar we zitten hier echt graag. Vooral in de keuken, met het licht van de grote deuren naar de tuin, is het heel aangenaam. Al bij al dus heel tevreden!”