Als jonge twintiger viel het oog van Kristof op een vervallen appartement in Laken. Een koopje: voor €128.000 kon hij het appartement aanschaffen. Maar er was nog veel werk aan om het oude pand uit 1904 zonder centrale verwarming tot een energiezuinige, aangename thuis te maken. Bovendien gelden voor appartementen speciale regels. We spraken met Kristof over zijn ervaringen met een grondige renovatie in Brussel.
Hoe is jouw weg naar een energiezuinig appartement begonnen?
“Ik ben zo’n 5 jaar geleden op zoek gegaan naar een appartement in Brussel. Ik ben alleenstaand, en dat maakt de zoektocht sowieso al moeilijker. Met maar één spaarpot kan je ofwel een piepkleine maar instapklare studio kopen, ofwel een appartement waar nog gigantisch veel werk aan is. Ik koos voor het tweede, om het helemaal naar mijn eigen hand te kunnen zetten. Een oude woning kopen in Brussel heeft 2 voordelen: je hoeft geen registratierechten te betalen - enkel de notariskosten- en je wordt goed begeleid bij je renovatie door Homegrade.”
“Het appartement was volledig afgeleefd toen ik het kocht. De charmante elementen waren er nog: grote houten deuren en hoge plafonds, maar qua energiezuinigheid zat het diep in het rood. Er was geen centrale verwarming, de ramen hadden enkel glas, de ruimtes waren amper nog leefbaar. Mijn nicht is interieurarchitect en samen met haar heb ik gekeken hoe we de renovatie best konden aanpakken. Een aantal dingen stonden vast: er moest grondig geïsoleerd worden en de authentieke elementen moesten behouden blijven. Ik wou zo veel mogelijk materialen hergebruiken en dat is uiteindelijk heel goed gelukt. Enkel de oude vloer was niet meer bruikbaar. Ook is het appartement van een label F naar label A gegaan. Ik heb nog nooit zo’n hoge energiefacturen gehad, als in de tijd voor de verbouwing. Gelukkig is dat nu anders.”
Heb je ook gemeenschappelijke ingrepen gedaan met de andere appartementsbewoners?
“We zitten met 4 appartementen in één blok. Ik kocht het appartement in 2018. Voor 2018 werden alle units verhuurd. Daarna besloot de eigenaar om de appartementen te verkopen, en dat maakte dat iedereen in ons blok in hetzelfde schuitje zat. We moesten allemaal renoveren, dus dat maakte het afstemmen heel wat gemakkelijker. De hal werd één grote stort omdat iedereen daar door moest gaan met alle materialen. Maar omdat we allemaal aan het verbouwen waren, is dat nooit een probleem geweest. We hebben ook beslist om samen onze ramen aan te kopen, iedereen in dezelfde kleur. Ook aan de afvoer en de technische schaft hebben we een gemeenschappelijke bijdrage geleverd. In een appartement met 4 gaat afspreken en gezamenlijke keuzes maken nog, maar ik kan me voorstellen dat dat bij grote blokken stroef kan gaan. We hebben op ons dak ook zonnepanelen liggen. BruSol is een organisatie die gratis zonnepanelen op je dak komt leggen. Zij kregen destijds de groenestroomcertificatie, en wij kregen gratis stroom. Met de elektriciteit voeden we de gemeenschappelijke elementen zoals lampen. De rest van de elektriciteit gaat naar de bewoners op de derde verdieping. Zij kwamen met het idee en de zonnepanelen liggen ook boven hun dak. Het dak is helaas te klein om iedereen te voorzien van elektriciteit.”
We moesten allemaal renoveren, dus dat maakte het afstemmen heel wat gemakkelijker."
Welke hindernissen ben je tegengekomen tijdens het renoveren van je appartement?
“De eerste stappen gingen heel erg vlot: Homegrade komt langs en zij maken een staat op van welke ingrepen er allemaal nodig zijn. Ze lijsten ook op welke premies je kan aanvragen om die ingrepen financieel te ondersteunen. Aan die fiche heb ik echt heel erg veel gehad. Maar dan begint het: de werken moeten ook uitgevoerd worden. Het is niet makkelijk om in Brussel een Nederlandstalige aannemer te vinden, en als je er één vindt, dan zijn ze meestal erg duur. Je hebt er dus veel baat bij om een beetje Frans te kunnen, of om mensen te kennen die je iemand kunnen aanraden. Ik heb goede vakmensen gevonden via mijn buurman die veel waardevolle contacten had. Hij heeft een beetje de werfleider gespeeld tijdens mijn renovatie en daar ben ik heel blij om. Het kan beangstigend zijn als je niet goed weet wat je moet doen, maar uiteindelijk moet je vertrouwen op de vakmensen, ook al heb je niet dezelfde nationaliteit en spreek je niet dezelfde taal. Voor mij was dat een heel fijne ervaring. Ik heb daarnaast ook heel veel zelf gedaan, en heb altijd geholpen met de werken. Zo heb ik geld kunnen besparen en was ik goed op de hoogte van de vorderingen.”
Heb je ook op andere manieren de kosten kunnen drukken?
“Om premies te krijgen, zijn er bepaalde voorwaarden. De ramen moesten bijvoorbeeld van hout zijn, specifiek met een bepaalde Europese certificatie. Maar zelfs met de premie, kwam het voor ons goedkoper uit om voor onderhoudsvriendelijke ramen uit pvc te kiezen met drievoudige beglazing. Uiteindelijk hebben we collectief besloten om daar voor te gaan. We hebben nu allemaal zwarte frames uit pvc met drievoudig glas: het geluid blijft nu buiten, de warmte blijft binnen. Ook bij het isoleren van de vloer, heb ik uiteindelijk geen premie gekregen. Ik koos voor 15 cm glaswol onder de vloer, maar je krijgt enkel een premie als je de isolatie laat leggen door een aannemer. Ik heb het zelf gedaan, omdat het wederom goedkoper uitkwam dan mét premie en aannemer.”
Ik wilde absoluut grondig isoleren en authentieke elementen behouden. Ik heb gekozen voor een dikke pak glaswol en drievoudig glas."
Welke raad zou je geven aan mensen die nu beginnen aan hun (ver)bouwproject?
“Mijn tip: koop een woning in Brussel die je nog moet renoveren. Je zit hier zo centraal: qua mobiliteit is dat al een grote win. Laat je niet afschrikken door de werken die moeten gebeuren. Er zijn heel veel woningen met potentieel. Je kan in fases renoveren, of in één keer, en je hebt daarna het appartement dat je zelf wil en het is veel voordeliger. Een tweede tip: kies voor een waterontharder in de regio van Brussel. Je apparaten gaan dan veel langer mee.”