Zonnepanelen zijn een goede investering: ze verdienen zichzelf altijd terug én je kan zelf stroom opwerken op zonnige dagen. Maar soms vallen de omvormers van zonnepanelen uit, juist op momenten dat de zon veel schijnt. Dat probleem is vaak erg lokaal en beperkt, maar wat veroorzaakt die uitval en wat kan je eraan doen?
Overbelasting van het net
De kern van het probleem ligt bij de capaciteit van het elektriciteitsnet. In sommige gevallen is er geen technisch defect aan je omvormer, maar valt hij uit omdat de spanning op het net tijdelijk te hoog is. Dit fenomeen treedt voornamelijk op in de lente en zomer wanneer jij en je buren veel zonne-energie produceren die niet direct verbruikt wordt of opgeslagen kan worden in bijvoorbeeld thuisbatterijen. De overtollige energie vloeit naar het elektriciteitsnet, dat deze extra stroom niet altijd kan verwerken. Als gevolg hiervan schakelen sommige omvormers automatisch uit om de veiligheid van het elektriciteitsnet en jouw binneninstallatie te waarborgen. Eens de piek op het elektriciteitsnet verlaagt, schakelen de omvormers zich ook automatisch weer aan. Je omvormer is voorzien op deze situatie en loopt hiermee geen gevaar op schade.
Via deze netwerkchecker van Fluvius kan je nagaan of er in jouw buurt al gekende problemen zijn met uitvallende omvormers.
Komt zo’n uitval vaak voor?
Dat valt best mee. Fluvius ontving in 2023 zo’n 5.042 klachten, fors meer dan de 2.991 klachten in 2022. Maar intussen steeg het aantal zonnepaneelinstallaties in Vlaanderen wel met 160.000 tot 925.000. Fluvius benadrukt dat het dus om een aandeel van slechts 0,55 procent gaat, maar zoekt intussen wel naar oplossingen.
Controle en actie
Hoe kun je nagaan of jouw installatie uitvalt? De meeste moderne PV-installaties komen met een monitoringapplicatie die je energiestromen en het rendement bijhoudt. Sommige apps sturen automatisch een melding bij een storing, maar bij andere moet je zelf op zoek naar foutmeldingen. Controleer je app regelmatig, vooral op zonnige dagen.
Stel je vast dat er foutmeldingen zijn, neem dan contact op met je installateur. Als blijkt dat het probleem niet aan jouw installatie ligt, kun je dit melden aan Fluvius (078/35.35.00). Zij sturen binnen tien werkdagen een technieker om de nodige metingen te doen. Binnen een maand na het bezoek krijg je meer uitleg over de mogelijke oplossingen en de tijdspanne waarin deze kunnen worden uitgevoerd.
Oplossingen en wachttijden
In sommige gevallen kan Fluvius het probleem snel oplossen met een kleine aanpassing aan het elektriciteitsnet. Dit kan binnen dertig dagen na het eerste bezoek. Als er echter een versterking of uitbreiding van het net nodig is, kan dit vier tot zes maanden duren. In extreme gevallen, waar een nieuwe distributiecabine nodig is, kan de wachttijd oplopen tot een jaar of zelfs twee jaar. Dit komt omdat de installatie van een nieuwe cabine veel voorbereiding vergt, zoals het vinden van een geschikte locatie en het verkrijgen van de benodigde vergunningen.
Financiële compensatie
Als Fluvius het probleem niet binnen dertig dagen kan oplossen, kom je in aanmerking voor een jaarlijkse forfaitaire compensatievergoeding. In 2023 bedroeg deze vergoeding 7,5 euro per kilovoltampère omvormervermogen, wat neerkomt op ongeveer dertig euro voor een gemiddelde installatie. Grotere installaties kunnen tot 75 euro per jaar ontvangen. Voor 2024 is het exacte bedrag nog niet bekend, omdat dit door de overheid wordt bepaald.
Heb je recht op groenestroomcertificaten, dan krijg je een extra compensatie op basis van het verlies, de waarde van de certificaten en de grootte van de omvormer. Deze compensatie kan variëren van enkele tientallen tot meer dan honderd euro.
Inzetten op je eigen verbruik
Een effectieve manier om dit probleem te minimaliseren, is door je eigen verbruik te maximaliseren. Dit doe je door op momenten van overvloedige zonne-energie je huishoudelijke apparaten zoals wasmachine, droogkast, warmtepomp en/of laadpaal voor elektrische auto's te gebruiken. Een slim energiebeheersysteem kan je helpen dit te optimaliseren, door automatisch je apparaten aan te sturen wanneer er een overschot aan zonne-energie is. Dit verhoogt niet alleen je rendement, maar vermindert ook de belasting op het elektriciteitsnet.
Dus…
Hoewel het uitvallen van zonnepanelen op zonnige dagen een frustrerend probleem kan zijn, zijn er oplossingen en compensaties beschikbaar. Door je installatie goed te monitoren, tijdig contact op te nemen met je installateur en Fluvius, en je eigen verbruik te optimaliseren, kun je het meeste uit je zonnepanelen halen en bijdragen aan een stabieler elektriciteitsnet.